Yuvarlak örme makinesi çalışma prensibi nasıldır sorusuna cevap olarak, yuvarlak örgü makinesi iğnelerinin belirli hareketleri ile istenilen kumaşın örülmesi işlemlerini belli bir düzen ile yerine getirme işlemidir diyebiliriz. Bunun için yuvarlak örgü makinesi iğneleri dairesel kovan veya silindir dediğimiz yüzeyin üzerine dizilir. Örme için gerekli diğer elemanların da iğne ile aynı dairesel hareket etmesi de yuvarlak örme makinesi çalışma prensibi için ana iskelettir.
Yuvarlak örme makinesi özellikleri pus sistem sayısı ve fayn (GG) olarak anılan terimlerle belirtilir.
Yuvarlak örme makineleri üretimin artırılması için dönme hızının yükseltilmesi prensibine göre hareket eder burada silindirin içindeki iğne sayısı ne kadar çok ilmek yaparsa üretim o kadar çoğalır.
İplik sabit şekilde durur, kovana iğneler yerleştirilir. Kovanla birlikte iğneler örme işini yapar ve bu şekilde örme tamamlanır.
Örme dairesel bir düzlemde oluşur ve örülen kumaş tüp olarak elde edilir.
İğnelerin içinde bulunduğu silindirin çevresine sabit olarak çelikler yerleştirilip iğnelerin üzerinde döndürülerek örgü tamamlanır.
Bu işlem sırasında makinenin çalışma prensibine dayalı olarak yuvarlak örme makinesi iğnesi, hem kalite hemde dayanıklılık açısından önemli bir ayrıntıdır.
Örülen örgü makinenin silindiri içinden aşağı çekilir ve iplikler makineleri çardak dediğimiz sistemden yukarıdan silindire verilir.
Yuvarlak örme makineleri triko yani düz örme makinelerine göre çok daha hızlı çalışır.
Dakikadaki devir sayısı 20 ila 35 arasındadır. Yuvarlak örme makineleri tek plaka ve çift plaka olarak iki bölümde toplanır.
Tek plaka örme makineleri süprem, iki iplik, polar, kadife, üç iplik gibi sınıfları ayrılır.
Çift plaka örme makineleri interlok, ribana, kaşkorse gibi sınıflara ayrılır.
Yuvarlak örgü makinesi, gövde kısmı genelde yekpare blok şeklindedir. Birleşik konstrüksiyon halinde yapılan ve bütün hareketli hareketsiz parçaları üzerinde taşıyan, çalışırken makinenin sabit durmasını ve sarsıntılardan etkilenmemesini sağlayan temel iskelet yapıdır.
Yuvarlak örme makinelerinin gövde kısmı ikiye ayrılabilir.
Bunlar:
Alt gövde kısmı: ayaklar, motor ve hareket verme şanzıman sistemi ile alt çektirme (kumaş çekme aparatını) üzerinde taşıyan gövde kısmıdır. Alt çektirme mekanizması alt gövdenin yarı yüksekliğine dizayn edilmiştir.
Üst gövde kısmı: kovan (silindir) iğne yatağı ile kovan taşıyıcı gövde ve kapak iğne yatağı ile kovan taşıyıcı gövde ve kapak iğne yatağı ile kapak iğnesi taşıyıcı diskinin oluşturduğu gövde üst kısmıdır.
Yuvarlak örgü makinesi sistemlerinde örme işlemini oluşturan iplikler, bobin şeklindedir.
Bu iplik bobinleri, ipliklerin düzgün bir şekilde örme bölgesine sevk edilmesi için cağlık adı verilen sistem üzerine yerleştirilmiştir. Yuvarlak örme makinelerinde cağlıklar halinde, yeni tip makinelerde ise makineden bağımsız olarak ayrı bir parça halinde dizayn edilmiştir.
Bugün daha çok yandan besleme tipi cağlıklar tercih edilmektedir. Bu durum ise yer tasarrufu sağlar. Büyük bobin kullanabilme imkanını arttırır, iplik rezerv kontrolünün rahat bir şekilde yapılmasını sağlar, daha rahat ve güvenilir çalışılabilmesi bakımından ve yüksek sistemli makinelere çok uygun olması v.b. sebeplerden dolayı yandan cağlık sisteminin kullanımı artmıştır.
Buna ilave olarak son yıllarda cağlıklar, kapalı bir fanus içine alınmıştır. Fanusun içinde özel bir klima tertibatı vardır ve iplikler buradan borulara iletilir.
Böylece ipliğin toplanması önlenmiş olmakta ve iplik dış ortam kliması ile ilişkili olmadığından neme doymuş olarak ve en sağlam halinde bulunacaktır.
Makine üzerinde örme işlemi yapan, hareketli ve hareketsiz kısımlar mevcuttur. Makine örme elemanları şu kısımlardan oluşmaktadır: Örme iğneleri, iğne yatakları (Kovan), (iplik kılavuzu) (iplik besleme)
Örme iğneleri;
-Esnek uçlu iğne,
-Kancalı iğne,
-Sürgülü iğne, olmak üzere üç adettir.
Yuvarlak örme makinelerinde sadece kancalı iğne kullanılmaktadır.
Basit olarak yuvarlak örme makineleri, triko makinelerindeki iğnelerin daire şeklindeki yerleştirilmesiyle elde edilmiştir denebilir.
Ancak burada iğneler, iğne yatağındaki iğne kanallarına yerleşmiş olup, bu kanallar üzerinde bulunan hareketsiz kilit parçaları tarafından ilmek hareketinin yapılabilmesi için tahrik edilirler.
İğne yataklarının numarası makinede kullanılacak iğnelerin numarasına, daha doğru bir deyimle makine inceliğini belirler.
İğneler arası mesafe fazla, yani iğne yatakları arasındaki mesafe geniş ise ilmekler daha büyük olacaktır. Aksi halde doku sık olacaktır.
Yuvarlak örme makineleri piyasa tabiriyle tek plakalı veya çift plakalı olarak üretilirler.
Tek plakalı yuvarlak örme makinelerinde genellikle sadece silindir yatağı olarak tabir edilen iğne yatağı platin ile desteklenir ya da çift plakalı makinelerinin sadece silindir yatağı iğneleri veya kapak yatağı iğneleri çalıştırılarak tek plakalı halde kullanılır.
Çift plakalı yuvarlak örme makinelerinde ise silindir yatağı ve kapak yatağı olmak üzere iki adet iğne yatağı bulunur. Çift plakalı yuvarlak örme makinelerinde silindir ve kapak iğneleri birbirleri ile 90 derecelik açı altında dil konumda çalıştırılmaktadır.